Voorsprong

George Schermer

Voorsprong

Een student met een origineel idee kwam overstuur thuis nadat professor Burkulubu een onthulling deed over originaliteit. De student deed zijn beklag op de sociale media waar ik het citaat van de professor las.

“Het is onmogelijk om iets geheel nieuws te verzinnen. Het is wel mogelijk om als een van de eersten het nieuwe te ontdekken.”

Dit citaat jeukte. Dus maar weer bellen voor een afspraak in café “De fietsenstalling”.
De echte Burkulubu zat al aan de koffie met een krant. Ik herken de echte via mijn app die dat voor mij scant. Void, de onechte Burkulubu, mist deze chip.

‘Goedenmorgen professor. Wat een nieuws over een groep studenten die acuut stopten met hun project omdat u zei dat ze minstens 30 jaar achterlopen. Zo’n ontmoediging is toch didactisch onverantwoord?’

‘Klopt. Ik ben in vele ogen een slechte leermeester. Maar ik wil mijn studenten geen eigenschappen aanleren die ze later weer moeten afleren. Denken dat je origineel bent, iets hebt uitgevonden wat nog niemand kent en op die manier een Einstein wil worden, waardeer ik niet echt. Ik leidt ze naar een ander pad.’  

‘Welk pad, is dan natuurlijk mijn vraag.’

‘De weg van Boeddha. Dat wil zeggen, wees bescheiden, nederig, leeg en geef liefde en wacht af.’

‘Zo kweek je toch geen doortastende en vooruitstrevende generatie? We moeten toch kunnen concurreren met anderen in de wereld, een kenniseconomie opbouwen met vooruitstrevende ideeën?’

‘Dat dachten ze in Ecuador ook toen studenten een frisdrank wilde ontwikkelen op basis van cocabladeren. Bleek al te bestaan. Toen maakten ze van oude autobanden en spijkerstof sportieve gymschoenen en kregen het toen aan de stok met schoengiganten. Dan maar olie, zo dachten ze, want ze ontdekten velden vol olie. Maar daar stak het internationaal oliekartel weer een stokje voor. Kortom, ze stopten met dromen en zitten nu werkeloos thuis of handelen in drugs.’

‘Dit verzint u.’

‘Ik wil maar aangeven dat de kans dat je binnen de kaders van een universiteit iets revolutionairs ontdekt nihil is. Alle onderzoeken worden gesponsord vanuit bedrijfsleven en moeten vooraf gewenste resultaten opleveren. Ruimte en geld om totaal iets anders te ontdekken, is er niet.’

‘Dat is triest. Dat was vroeger anders. Ik dacht nog steeds dat universiteiten de plekken waren om het onmogelijke mogelijk te maken.’

‘Precies. Vrijheid in nieuwsgierig zijn, en denken in mogelijkheden, waren toen heel normaal waardoor we niet uitvonden maar ontdekten. Wanneer wetenschappers stoppen met Yang, neemt Yin het over.’

‘Wat was dat originele idee van die student?’

‘Hij vond een verlichte kamer uit waar je de lichtbron niet van kon ontdekken. Dus geen schakelaar, geen lamp, geen draad. Niets en toch licht.’

‘Maar dat is toch fantastisch!’’

‘En het licht veranderde ook nog van kleur afhankelijk hoe je bewoog. Hoe vindt je dat?’

‘En u ontmoedigt hem door het weg te wuiven als achterhaald?!’

‘Ja. Ik wil mijn studenten verder krijgen. Dit is gepiel in de marge. Ik zeg altijd: ‘als dat wat je uitvindt mogelijk is, dan kun je er vergif op innemen dat het elders al wordt vermarkt.’

‘Nou ja! U gaat te ver. Wat verwacht u dan van ze?’

‘Yang! Zelfs als een student een machine bedenkt dat werkelijk op vrije energie loopt, lig ik er nog niet van wakker.’

‘Maar wanneer dan wel, wanneer kan u niet meer slapen?’

‘Yang!’

‘Ja u roept steeds Yang, maar wat moet ik daarmee?’

‘Wachten en alert zijn op dat ene moment dat alles samenvalt. Maar dan moet je er niet mee bezig zijn en toch ook weer wel. Dat is een ingewikkeld en onbekend proces. Bovendien moet je op het juiste moment op de juiste plek zijn en dat moment ook nog eens herkennen, dat je denkt: hé, zie ik het nu goed, of ben ik gek? Mark Twain zei ooit: ieder vermoeden dat niet op het eerste gezicht krankzinnig lijkt, is uitzichtloos.’

‘U heeft toch laatst een vacature geplaatst voor werving van Yang-studenten?’

‘Klopt, maar de aanloop valt nog steeds tegen, dus doe ik het nog met Yin-studenten die van alles willen berekenen, bewijzen, en beredeneren. Dan is er geen ruimte voor dat ene moment waar je van Yang Yin kan maken. Daar ga je dan aan voorbij.’

‘Met andere woorden, uw universiteit is nog niet zoals u dat voor ogen heeft? En daarom wordt u kribbig en stuurt u een ambitieuze student teleurgesteld terug naar zijn kot?’

‘Ja, ik weet dat je pyschologie hebt gestudeerd en uw analyse is denk ik wel juist. Ik baal gewoon. Ik baal omdat we als universiteit tijd en geld verkwisten en we nauwelijks iets betekenen in het speelveld van wetenschap en technologie. Goed, een ruimte zonder zichtbare lichtbron. Dat is knap, maar daar redden we de wereld niet mee. We moeten spiritueel groeien, we moeten af van machten die ons dwingen tot oorlogen, rascisme, armoede, uitbuiting, onderdrukking. Waarom willen naar Mars, terwijl onze medebewoners verhongeren en sterven? Dat is toch niet uit te leggen? We zijn een verknipt ras, geleidt door idioten die ….

‘Hoho, professor, u draaft door, uit racune dat u geen genoeg subsidie krijgt, terwijl alle andere universiteiten dat wel krijgen, omdat die voldoen aan de steeds verdergaande Yin-maatschappij. U moet een commercieel communicatiebureau inschakelen voor werving van Yang-studenten, dan maakt u eerder kans op die ene ontdekking.’

‘Ja, ik moet snel iets doen. U heeft gelijk. Bedankt voor de tip. Ik ga meteen aan de slag.’

Hoe een simpele opmerking hem weer nieuwe energie gaf. Op de juiste plek, op het juiste moment, en hij herkende het, zo dacht ik maar.