Er zijn verschillende versies van mij. Dat wil zeggen: in de kern ben ik steeds dezelfde. Maar afhankelijk van waar ik mij bevind of met wie, voeren andere aspecten de boventoon. In alle versies ben ik in ieder geval een vrouw, bouwjaar 1951. Een behoorlijk zelfstandig opererende, niet op haar mondje gevallen dame, met principes die ik ook hooghoud.
Bijvoorbeeld over de toestand in de wereld. Niet vanuit politiek oogpunt, dat systeem is een aflopende zaak. Van die kant valt weinig te verwachten, verstrikt als men is in de belangen van zoveel anderen die over het geheel genomen niet bepaald het beste voor hebben met de mensheid als geheel. Het economische uitbuitingssysteem is sterk verankerd. Maar: hoop doet leven….
Nee, mij gaat het om de toestand van de mensheid. De staat waarin wijzelf verkeren. Het tempo waarin wij in dit Aquariustijdperk bereid zullen zijn om zelf het heft in handen te nemen, tot verandering in ons eigen gedrag en attitude bereid zijn. Door werkelijk in harmonie en vrede, zonder al die vooroordelen, met elkaar te leven. Gewoon, in je wijk, met je buren, je gezin, je familie, je vrienden, je collega’s. En zo het globale bewustzijn dat we in wezen een geheel vormen, helpen bevorderen. Dat is erg moeilijk. De wereld te verbeteren door jezelf te verbeteren. Ik doe mijn best…. In alle versies van mijzelf ben ik een zangeres, docente en schrijver. Zolang als ik me kan heugen zing ik. Vroeger kende ik alle Beatlessongs, was sowieso een grote liefhebber van de 60’er en 70’er jaren ‘Dawning of the age of Aquarius’ muziek. Woodstock en haar nazaten. Maar ook van kind af aan gek op klassieke muziek. Met name koorzang. Zing zelf al vanaf mijn 12e in allerlei koren. Vanaf 1986 in grote oratorium koren, die op hoog niveau met professionele dirigenten, solisten en orkesten werken. 20 jaar mocht ik samen met KCOV Excelsior in het Concertgebouw in Amsterdam twee avonden achtereen de Matthäuspassion voor het voetlicht brengen. En in het najaar een ander machtig koorwerk.
Vanaf 2006, na de emigratie naar Fryslân, met wijlen mijn lief Bauke, die op zijn 50e uit het niets voorgoed enkelzijdig verlamd raakte door een herseninfarct, ging ik zingen bij Oratorium Vereniging Bolsward. Met het grootse genoegen zong ik met dat koor de mooiste oratoria. Waaronder wederom jaarlijks de Matthäuspassion. Helaas koos het bestuur ervoor om alle coronamaatregelen inclusief qr code na te volgen. En ben ik april 2021 met pijn in het hart opgestapt. Zingen houdt mij niet alleen gezond, maar ook op de been. Ik verheug me erop in de komende nieuwe wereld met gelijkgestemden een octaaf hoger te kunnen zingen.
Schrijver ben ik ook altijd al geweest. Als kind al schreef ik verhalen. Een boek zelfs, nooit uitgebracht hoor, over ‘Het mannetje dat geen mannetje was’. Veel later het teruglezend zag ik pas dat het over een figuur ging die overduidelijk buiten de boot viel en zoekend naar het geluk bij allerlei groeperingen de deksel op zijn neus kreeg en zelfs verstoten werd. Niet vreemd dat zo’n kind het in zich had om missiewerk te gaan doen. Niet om het geloof te verspreiden hoor, neen! Maar om via sociaalpedagogische hulpverlening niet alleen psychiatrische patiënten, ‘moeilijk opvoedbare kinderen’ en gedetineerden te helpen, maar zelfs ook om de hulpverlening zelf te verbeteren.
‘Dus’ werd ik, na mijn studie en veldwerk, docent methodiek van het Inrichtingswerk, later Sociaal Pedagogische Hulpverlening, aan (voorheen) de sociale academie De Karthuizer in Amsterdam. Maar het curriculum voldeed niet geheel aan mijn maatstaven, dus besloot ik om zelf een studieboek te schrijven. De Professionele Inrichtingswerker geheten. Want zowel in de praktijk als op de opleidingen zag ik mensen die zelf vaak erg onzeker waren over de kern en de waarde van hun beroep. Zich vaak lieten ondersneeuwen door andere disciplines in een inrichting. Zelf verantwoordelijkheid nemen, je goed verdiepen in de methodiek van teambegeleiding, van instellingsorganisatie en –beleid, zodat je goed beargumenteerd je beroepsstandpunt kenbaar kon maken, vond ik essentieel binnen dat beroep. Emancipatie van mijn beroepsgroep- en daarmee de verbetering van de kwaliteit van deze specifieke hulpverleningsvorm- werd mijn grootse missie. Mijn grootse blinde vlek was echter dat het even belangrijk was om op die missie medestanders te krijgen die op posten zaten waar ze een verandering mede konden bewerkstelligen. Ik besteedde te weinig aandacht aan de acceptatie van mijn methodiek. En zoals de vergelijking E= K x A zegt is werken aan acceptatie (A) van een goed idee soms even belangrijk als de kwaliteit(K) ervan. E, het effect van iets wat je inbrengt, hangt daar vaak nauw mee samen. De A factor is niet belangrijk in een zeer urgente situatie. Als er een huis in brand staat, ga je niet eerst met omstanders overleggen of iedereen het wel een goed idee vindt om de brandweer te bellen of mensen uit het huis te redden. Dan heeft K absoluut voorrang. Maar in veel andere gevallen, zoals mededocenten betrekken in het schrijven van een methodiekboek, is het beter om de acceptatiefactor met een grote A te schrijven. Ik schreef na het eerste studieboek nog vier anderen voor het HBO-SPH. Door de covidhoax en alles wat daarachter schuilgaat, ben ik ervan overtuigd dat het niet accepteren van destijds door mij voorgestelde emancipatorische veranderingen mede kwam doordat dit niet in het straatje van de organisatie paste. Schrijven is een passie. Maakt- niet- uit -wàt is een overdrijving, maar ik vond en vind het heerlijk om zaken die mij raken (nee, een dichter ben ik niet) schrijvend aan anderen kond te doen. Fictie of non-fictie. Heb ook van huis uit de ijzeren discipline om dat te volbrengen. Want het is heerlijk, maar eenzaam werk. Ik schreef ook fictie. In 1996 kwam er bij uitgeverij L.J. Veen een korte verhalenbundel uit ‘Gek ben je zelf’ met als bron mijn ervaringen in de drie inrichtingen waarin ik had gewerkt. Ik schreef nog twee romans, maar die zagen niet het levenslicht.
Midden in het schrijven van het laatste deel van de HBO-SPH trilogie Competent Sociaal Pedagogisch Hulpverlenen, bij uitgeverij SWP, eind 2002, stortte mijn leven in. Door de gevolgen van Bauke’s herseninfarct belandde ik zelf en wij samen, in de slachtofferhoek. Bauke was 50, ik 51.
Verslag doen van die ramp die ons trof en de levenslange gevolgen ervan, werd een nieuwe missie. Om mensen die een dergelijk lot trof een hart onder de riem te steken. Te laten zien dat hetgeen je allemaal meemaakt, en vooral, voelt, niet raar of abject is. Dat het volstrekt normaal is om je afwisselend razend, hoopvol, verdrietig, diep somber of verlaten te voelen. Ik hoop dat ik in deze missie geslaagd ben. Voor degene die ervoor open staat bied ik in het laatste deel ook een geestelijk perspectief.
Dit is in de kern Jaska de Bree. Andere, wisselende, aspecten zitten in de categorieën: eigenwijs, betrokken, empathisch, ongeduldig, moedig, wantrouwend, lief, spraakzaam, betrouwbaar, recht door zee, controlebehoeftig, perfectionistisch, dominant, belezen, geestig, creatief, ruimdenkend, leergierig, nieuwsgierig, enthousiast en opdringerig. De mate waarin en óf ik dat aan anderen toon, is aan anderen om over te oordelen.
Ik hoop dat u nader wilt kennis maken met de schrijver en sociaal pedagoog Jaska de Bree middels dit boek: ‘Bevrijd van dit Leven’. Een groot aantal leesfragmenten geven u een goede indruk van het geheel en wellicht vindt u het leuk om de columns die ik van augustus 2020 t/m januari 2021 schreef te lezen. Er komen er vast nog meer aan. Te vinden op de columnspagina onder de ‘auteursknop.’.
Jaska de Bree
Marga –
Ik heb het boek uit!! Pffffff… wat een verhaal! En wat kan er op een mens wat afkomen!
Ik had het boek wel in één ruk uit willen lezen, want het leest prettig met de nodige dosis humor.
Maar tegelijkertijd zijn het heftige verhalen die Jaska deelt over Bauke zijn herseninfarct en zijn verdere leven. Daardoor was er voor mij ook af en toe bezinning nodig en moest ik het boek echt even wegleggen.
Misschien komt dat ook door mijn eigen emoties…twee jaar terug is mijn 49 jarige zwager getroffen door een herseninfarct, na een heftige strijd van 6 dagen, heeft
hij het leven moeten loslaten. Het boek is voor mij dus op sommige onderwerpen “een feest der herkenning”, hoewel het niet grappig was.
Daarom wil ik Jaska ook bedanken. Door het lezen van haar openhartige, emotionele, onmachtige verhalen en haar manier van schrijven, kon ik door mijn eigen pijn
gaan en was het lezen van het boek helend voor mij..
Ik kan het boek zeker aanraden, gewoon aan iedereen die het wil lezen. Het kan een eye opener zijn, als je zelf gezond van lijf en leden bent.
Hoe het kán zijn als je getroffen wordt door een medisch probleem en daardoor moet leren leven met beperkingen.
Sterk is het om te lezen hoe het met de schijfster gaat, maar ook wat haar man door moet maken na het herseninfarct. Ook zijn gevoelens en frustraties worden genoemd. Daarnaast aangevuld met ervaringen van vrienden en familie. Completer kun je het niet schrijven.
Indrukwekkend vond ik het geschrevene over euthanasie. Je moet sterk zijn om iets vast te houden, maar hoe sterk moet je zijn als je het leven los wilt laten en de dood
wilt omarmen. Ik heb daar heel veel respect voor.
Daarnaast dat je als partner, het best wilt voor je dierbare en hem zo steunt. Heel moedig!
Daarom zou ik dit boek ook aanraden aan mensen in het medische circuit en in de uitvaartbranche.
Het laatste hoofdstuk heb ik met een open mind gelezen en ben geraakt door wat daar staat. Ik vond het moedig van de schrijfster, om dit in haar boek te verweven.
Dank voor je openheid en eerlijkheid Jaska. Ik wens je alle goeds!!!
Marga
Bram –
Een echte aanrader, het boek is toegankelijk en inspirerend.
De strijd die ze gevoerd hebben wordt op een vlotte manier en met een vleugje humor omschreven.
Vooral het tweede deel “voor wie ervoor open wil staan” vind ik erg inspirerend.
Lezeres uit Haarlem –
Een openhartig en eerlijk boek over de levensweg die Jaska en Bauke gingen sinds het herseninfarct van Bauke. Een indrukwekkende weg, de worsteling heel invoelbaar, hoe te leven met de handicap, de invloed op de relatie, het samen zoeken naar nieuwe wegen, de frustraties, de impact van oude patronen, en ook de moed, omdat alles het licht mag zien. Zelfs het besef dat het geen leven meer is en de bewuste keuze om het Aardse leven te verlaten. Ik heb met bewondering gelezen hoe jullie die weg zijn gegaan.
Het is geen zwaar boek. Ik vind het een meerwaarde, en ook moedig, dat je je ervaring deelt over je ontwaken omtrent het grotere perspectief van het Aardse leven, de reis van de Ziel, en de liefdevolle steun vanuit andere dimensies. Een troostrijk, verbindend en verdiepend perspectief.
Roos van Straten –
Moeilijk hoor…een recensie schrijven ! Het boek is zo’n open en gedetailleerd verslag over het pad dat jullie gegaan zijn en roept zó veel in mij op en raakt zó veel aan !
Ik kocht het in een opwelling, omdat buren van mij ook in een dergelijke situatie zitten, nu al 17 jaar. Zij gaan daar uiteraard weer op hun eigen manier mee om.
Wat heerlijk Jaska, dat jij op een gegeven moment bent ontwaakt en zag dat er méér is achter en na dit leven !
Je boek heeft mij vele malen ontroerd. Met name ook het gedeelte over rouwen en afscheid nemen terwijl Bauke nog leefde. Hoe mooi dat jullie dat zo konden doen…wat een troost vooraf !
Veel herkenning had ik ook in het spirituele gedeelte van het boek.
Ik heb zelf vele ervaringen waardoor ik zéker weet dat het wáár is dat er véél meer is dan dit leven. En dat je begeleid wordt op je zelf gekozen pad en opgevangen wordt als dat hier eindigt !
Ik wens je nog een mooi leven toe in deze bijzondere tijd, waarin we ons aandeel mogen leveren in het openen van ogen en harten van mensen om ons heen, geholpen door vele zichtbare en (nog) onzichtbare wezens om ons heen !
Stil maar, wacht maar…alles wordt nieuw, de hemel en de aarde ❣
Namasté.
Dianne Meijer –
In het begin werd ik direct gegrepen door het waargebeurde verhaal. Na een bepaald stuk, heb ik het boek toch even een tijd weggelegd door de zwaarte van pijn en verdriet waarin ik letterlijk meegezogen werd. Later verder gelezen en ik moest al gauw lachen om de humor waarmee de trieste situatie beschreven werd. Er zitten zeer herkenbare stukken in voor mij. Ik heb zelf een kind met een meervoudige beperking. De stukken waarin Jaska zelf het verhaal vertelt spraken mij het meest aan. Heel goed dat andere mensen nu een idee kunnen krijgen van de worsteling die een beroerte met zich mee kan brengen.
Ina Minnebo –
Geboeid heb ik het gelezen tot en met de laatste bladzijde, om het vervolgens vervuld te kunnen neerleggen.
Annelies van der Stel –
Buitengewoon boek.
Liefde, is het motto,
Liefde voor elkaar, voor de medemens , ook als het tegenzit.
Het vraagstuk euthanasie, en de verbinding met de ongeziene wereld komt ook aan bod.
Een heel mooie dappere publicatie, waarvan ik hoop dat er veel mensen kennis van gaan nemen en zich herkennen
Diny –
Dank je wel Jaska dat ik een inkijkje mocht nemen in jouw leven en die van Bauke.
Ik vond het een eerlijk, ontroerend verhaal.
Ook intiem, om het van zo dichtbij mee te mogen maken,
althans zo voelde het voor mij.
Het afsluitende gedeelte van het boek vind ik heel verrijkend,
Vooral de gesprekken met Léonne Meiresonne.
Het is altijd fijn om het leven begrepen te hebben.
Nogmaals, veel dank en ik wens je het allerbeste toe
Wennie de Haan –
Per aspera ad Astra – door de duisternis naar het Licht. Wat een heftig boek. En wat een zwaar pad om te gaan. Diep respect voor de moed om dit kruis op te nemen, samen te dragen en elkaar in liefde overeind te houden. Tot het echt niet meer ging. Toen mocht Bauke zijn Via Dolorosa afsluiten en zich uit zijn gevangenis laten bevrijden. Het was volbracht.
Dit boek haalde een scala aan gevoelens bij mij naar boven en sloeg me met mijn eigen gedachten over euthanasie finaal van de sokkel. Maar het liet me ook met een zonnige glimlach achter, omdat ik in het afsluitende hoofdstuk ‘voor wie ervoor open wil staan’ veel herkende en besefte: het is niet zo zwart/wit als ik denk, er ligt nog een groot grijs gebied tussen, zonder oordeel van ‘boven’. Dank voor deze eye opener, Jaska!
Machteld van der Lee –
Dit persoonlijk verhaal over het leven na een beroerte is zeer de moeite waard!
In dit boek beschrijft Jaska op een integere, eerlijke wijze het (dagelijks) leven nadat haar partner Bauke op 50 jarige leeftijd werd getroffen door een beroerte.
Als lezer werd ik deelgenoot gemaakt van het verdriet, de afhankelijkheid en de rouw om wat niet meer was en wat nooit meer zou kunnen.
Maar ook de vechtlust, de humor en het doorzettingsvermogen komen in dit verhaal ruimschoots aan bod.
Veel respect voor de wijze waarop zij samen omgingen met de moeilijke dilemma’s van het gehandicapt zijn en het weten dat het nooit meer wordt zoals het was.
Jaska schrijft alsof ze hun verhaal aan jou persoonlijk vertelt; gedetailleerd, oprecht, kritisch maar ook met humor en zelfreflectie.
De fragmenten uit de mails die Bauke stuurde aan vrienden en familie zijn ontroerend en de reacties van de vrienden maken duidelijk dat dit drama ook op hen een grote impact had.
Ook de laatste periode van Bauke’s leven wordt indringend en eerlijk beschreven.
Dit boek is een aanrader voor zorgverleners en studenten. Een unieke kans om te lezen welke impact een beroerte heeft voor de degene die dit noodlot treft maar ook voor zijn of haar omgeving.
Ook het proces van euthanasie beschrijft Jaska indringend en respectvol en kan tot steun zijn voor mensen in een vergelijkbare situatie.
De afsluiting is verrassend en ook voor de kritische lezer biedt dit deel een interessant perspectief op ons bestaan.
Ik vind dit boek een echte aanrader!
Tonny van den Bosch –
Wat een indrukwekkend boek! Ook waren er dingen voor mij herkenbaar uit mijn eigen situatie. Daardoor kon ik het boek niet in een keer uitlezen. Het boek is in een zeer prettige schrijfstijl geschreven en nodigt wel uit om door te lezen.
Grote bewondering heb ik voor hoe mensen, en in dit geval Jaska en Bauke, met zo’n moeilijke situatie kunnen omgaan.
Ik wens Jaska alle goeds toe!
Marga –
Ik heb het boek uit!! Pffffff… wat een verhaal! En wat kan er op een mens wat afkomen!
Ik had het boek wel in één ruk uit willen lezen, want het leest prettig met de nodige dosis humor.
Maar tegelijkertijd zijn het heftige verhalen die Jaska deelt over Bauke zijn herseninfarct en zijn verdere leven. Daardoor was er voor mij ook af en toe bezinning nodig en moest ik het boek echt even wegleggen.
Misschien komt dat ook door mijn eigen emoties…twee jaar terug is mijn 49 jarige zwager getroffen door een herseninfarct, na een heftige strijd van 6 dagen, heeft
hij het leven moeten loslaten. Het boek is voor mij dus op sommige onderwerpen “een feest der herkenning”, hoewel het niet grappig was.
Daarom wil ik Jaska ook bedanken. Door het lezen van haar openhartige, emotionele, onmachtige verhalen en haar manier van schrijven, kon ik door mijn eigen pijn
gaan en was het lezen van het boek helend voor mij..
Ik kan het boek zeker aanraden, gewoon aan iedereen die het wil lezen. Het kan een eye opener zijn, als je zelf gezond van lijf en leden bent.
Hoe het kán zijn als je getroffen wordt door een medisch probleem en daardoor moet leren leven met beperkingen.
Sterk is het om te lezen hoe het met de schijfster gaat, maar ook wat haar man door moet maken na het herseninfarct. Ook zijn gevoelens en frustraties worden genoemd. Daarnaast aangevuld met ervaringen van vrienden en familie. Completer kun je het niet schrijven.
Indrukwekkend vond ik het geschrevene over euthanasie. Je moet sterk zijn om iets vast te houden, maar hoe sterk moet je zijn als je het leven los wilt laten en de dood
wilt omarmen. Ik heb daar heel veel respect voor.
Daarnaast dat je als partner, het best wilt voor je dierbare en hem zo steunt. Heel moedig!
Daarom zou ik dit boek ook aanraden aan mensen in het medische circuit en in de uitvaartbranche.
Het laatste hoofdstuk heb ik met een open mind gelezen en ben geraakt door wat daar staat. Ik vond het moedig van de schrijfster, om dit in haar boek te verweven.
Dank voor je openheid en eerlijkheid Jaska. Ik wens je alle goeds!!!
Marga